Κάθισμα βαθύ.

Πού θα πάει αυτή η κατάσταση; Οι ίδιοι και οι ίδιοι. Οι γνωστοί, οι κολλητοί, οι παρατρεχάμενοι. Χιλιάδες νέοι στην ανεργία, χιλιάδες νέοι στο δρόμο για το εξωτερικό κι οι «γνωστοί–άγνωστοι» των κομματικών διαδρόμων και των υπουργικών γραφείων ανακυκλώνονται από θέσεις συμβούλων σε θέσεις προέδρων κι από θέσεις μελών σε θέσεις εμπειρογνωμόνων.

Δεν είναι μόνο οι πολιτικές θέσεις των γενικών και ειδικών γραμματέων –που και γι’ αυτές χωράει πολύ συζήτηση– οι οποίες εν πάση περιπτώσει θα μπορούσε να δικαιολογηθεί το κριτήριο της γνωριμίας και της εμπιστοσύνης. Ο «κακός χαμός» γίνεται με τις χιλιάδες έμμισθες κι αμειβόμενες θέσεις στα διοικητικά συμβούλια, στις επιτροπές και στα μυριάδες νομικά πρόσωπα κάθε λογής και μορφής που εξακολουθούν να υπάρχουν και ν’ απομυζούν σαν τα τσιμπούρια τον κρατικό προϋπολογισμό.

Πανεπιστημιακοί, συνταξιούχοι δικαστικοί και στρατιωτικοί, συνταξιούχοι εκπαιδευτικοί και δικηγόροι ή μηχανικοί, ιδιωτικοί υπάλληλοι, κάθε λογής και ιδιότητας φυσικά πρόσωπα τοποθετούνται και τακτοποιούνται με το αζημίωτο σε θέσεις φορέων που με τον έναν ή τον άλλο  τρόπο εξαρτώνται από το δημόσιο και μεταπηδούν από  το ένα πόστο στο άλλο ανάλογα με την κυβέρνηση και τον αρμόδιο υπουργό.

Το «κράτος-λάφυρο», η βαριά κι ασήκωτη κληρονομιά της εποχής πριν τις δανειακές συμβάσεις και τα μνημόνια, αντί να ξελαφρώνει εξακολουθεί να ζει και να βασιλεύει στις μέρες μας, ρίχνοντας καθημερινά κουβάδες νερό, όχι στο κεφάλι κάποιου επώνυμου χάριν του «Ice Bucket Challenge», αλλά στο μύλο της αναξιοπιστίας και της αφερεγγυότητας του πολιτικού συστήματος.

Το κράτος που αλλάζει, που κλείνει και συγχωνεύει οργανισμούς, που απολύει, που θέτει σε διαθεσιμότητα, που αναδιοργανώνεται, που…, που…, εξακολουθεί να επιλέγει τις διοικήσεις και τα πρόσωπα από την ίδια «δεξαμενή», από τους ίδιους πελατειακούς «φίλους», αδιαφορώντας προκλητικά, αν υπάρχουν άξιοι νέοι επιστήμονες, έμπειροι managers, που με τις αμοιβές και τις αποζημιώσεις που προβλέπονται –ακόμα και τώρα μέσα στην οικονομική κρίση– θα μπορούσαν να επιλεγούν –με διαγωνισμό ανάλογα με τη θέση– και να ξεφύγουν από το ταμείο ανεργίας, την υποααπασχόληση ή τον ξεριζωμό.

Είναι άραγε αναντικατάστατοι και δυσαναπλήρωτοι για τις δημόσιες θέσεις τόσοι υπερήλικες συνταξιούχοι, ώστε είναι αδύνατον άλλοι νεότεροι, με φρέσκες γνώσεις και σύγχρονες αντιλήψεις και ιδέες για το αντικείμενο, να τοποθετηθούν και να καλύψουν τις κρατικές ανάγκες σε επιτροπές και διοικητικά συμβούλια;

Είναι δίκαιο, κάποιοι να συμπληρώνουν με χίλια δυο επιδόματα κι αποζημιώσεις από συμβούλια κι επιτροπές την ούτως ή άλλως παχυλή –ακόμα και με τα δεδομένα της εποχής– σύνταξή τους, όταν χιλιάδες άλλοι εξίσου ή και περισσότερο κατάλληλοι, με προσόντα, δεν έχουν κάν έναν μισθό για να συντηρηθούν;

Οι αλλαγές και οι μεταρρυθμίσεις, για να πείθουν και να κερδίζουν την εμπιστοσύνη της κοινωνίας και των πολιτών, ξεκινούν από τα αυτονόητα, τα απλά, αυτά που σηματοδοτούν ταυτόχρονα, ότι υπάρχει η βούληση για αλλαγές κι ανατροπές, αυτά που δημιουργούν τη βάσιμη ελπίδα ότι, επιτέλους, οι σκοπιμότητες κι οι βολικές λύσεις, οι πρακτικές του παρελθόντος περνάνε σιγά – σιγά όντως στο παρελθόν.

Σε αντίθετη περίπτωση, η ανακύκλωση της ιδιοκτησιακής λογικής για το κράτος, η εξακολούθηση της πεπατημένης και του ρουσφετιού, εμποδίζει την ανάπτυξη αισθήματος εμπιστοσύνης και δικαιοσύνης μεταξύ κυβέρνησης και πολιτών.

Ταυτόχρονα, υπονομεύεται στην πράξη η επιχειρούμενη καλλιέργεια κλίματος αισιοδοξίας για τις δυνατότητες και την προοπτική υπέρβασης της κρίσης, ματαιώνεται η απαραίτητη δημιουργική συλλογική προσπάθεια και διαιωνίζεται η απογοήτευση, η οργή και η ανασφάλεια της κοινωνίας, που οδηγεί τελικά στην συλλήβδην απόρριψη της πολιτικής από τους πολίτες, με όποιες δυσάρεστες συνέπειες εξαιτίας αυτού προκαλούνται.

Photo: Celluloid and silver