Πέμπτη 7 Μαρτίου 2013

Κατανοώ τον Αντώνη Μανιτάκη.



Κατανοώ απολύτως τη δυσχερή θέση του Αντώνη Μανιτάκη. Κινδυνεύει να του «σκάσει στα χέρια» ένα Δημόσιο που γιγαντώθηκε επί δεκαετίες με ευθύνη προκατόχων του υπουργών και κυβερνώντων και να βρεθούν έτσι «στον αέρα» εκατοντάδες υπάλληλοι για πρώτη φορά από την εποχή που καθιερώθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο η μονιμότητα. Από την άλλη όμως δε συμμερίζομαι καθόλου τις μέχρι σήμερα επιλογές του Υπουργείου του. Ατολμία και δισταχτικότητα, χρονοτριβή και καθυστερήσεις.

Θα είναι κρίμα πραγματικά για το σεμνό άνθρωπο και τον άξιο πανεπιστημιακό, για τον εξαίρετο συνταγματολόγο, ο επικείμενος ανασχηματισμός να τον φέρει εκτός κυβέρνησης με το «στίγμα» της αναποτελεσματικότητας. Η «βρώμικη δουλειά» είναι σίγουρο ότι δεν ταιριάζει ούτε στις ιδέες του, ούτε στην ακέραια προσωπικότητά του, αλλά η «καυτή πατάτα» έχει απομείνει κι υπ’ αυτή την έννοια ίσως αυτό να είναι για εκείνον το καλύτερο. Ο διάδοχός του αυτή την αποστολή κι αυτό το «προνόμιο» θα έχει, να «καθαρίσει» δηλαδή την υπόθεση «Δημόσιες Υπηρεσίες», ώστε ν’ αποφευχθεί η λήψη νέων επώδυνων οικονομικών μέτρων τους αμέσως προσεχείς μήνες.

Εδώ που τα λέμε, όλο αυτό το τραινάρισμα κι η καθυστέρηση για την αναδιοργάνωση και την εξυγίανση της δημόσιας διοίκησης έχει κοστίσει  και σε αξιοπιστία και σε εκατομμύρια ευρώ. Αν κάποιοι κάνουν ότι ξέχασαν τις «150.000 απολύσεις» του καλοκαιριού του 2010, θέμα που τέθηκε σχεδόν πρώτο – πρώτο στο τραπέζι τότε από την τρόικα, δεν σημαίνει ότι κι οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν την ίδια επιλεκτική κι αφαιρετική μνήμη. Μήπως όμως και το περασμένο καλοκαίρι, αμέσως μετά τις εκλογές, το θέμα αυτό δεν επανήλθε στο προσκήνιο; Τι έχει γίνει έκτοτε; Μια άρον – άρον κουτσουρεμένη και κολοβή διαθεσιμότητα –για να μη θυμηθούμε την αλήστου μνήμης «εφεδρεία»– προκειμένου να πάρουμε τη μεγάλη δόση, κάτι ευφάνταστα περί «επίορκων», κάτι σκόρπια περί οργανογραμμάτων κι η ζωή στο ελληνικό δημόσιο συνεχίζεται.

Άραγε πού έλλειψε ο χρόνος, οι γνώσεις, τα μέσα ή οι πόροι από το καλοκαίρι του 2010 και με τόσες κυβερνήσεις κι υπουργούς να έχουν περάσει, ώστε δεν κατέστη δυνατόν να καταστρωθεί ένα πλήρες σχέδιο για τη συνολική αναδιοργάνωση του κράτους και την αναδιάταξη της δημόσιας διοίκησης; Είναι, μάλλον, πιο εύκολο να λαμβάνονται οριζόντια μέτρα σε βάρος ολόκληρης της κοινωνίας, όπως ήταν π.χ. το «χαράτσι» στα ακίνητα, που εισπράχθηκε μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ ή η εξίσωση της τιμής του πετρελαίου κίνησης και θέρμανσης, που είχε ως αποτέλεσμα να «παγώσουν» οι κεντρικές θερμάνσεις των πολυκατοικιών και μαζί μ’ αυτές και χιλιάδες νοικοκυριά. Άραγε ποιος θα μας πει, αν τελικά, τα μέτρα αυτά ήταν πιο αποτελεσματικά και προσοδοφόρα, από μια σχεδιασμένη παρέμβαση στο κράτος και τις λειτουργίες του;

Θα πουν ίσως κάποιοι, ότι ο χρόνος πίεζε και τα δημόσια ταμεία έπρεπε με κάποιον τρόπο να γεμίσουν, χώρια που έπρεπε να περιοριστεί κι η ζήτηση. Εντάξει, ο χρόνος πίεζε μία, πίεζε δύο… τρεις και το λουρί της μάνας πια. Τρία χρόνια πάνε από τότε κι ακόμα βολοδέρνουμε με οργανογράμματα υπουργείων σε… δόσεις. Είναι εικόνα αυτή κράτους που σέβεται τις υπογραφές του και τους πολίτες του; Διασύρουμε υπαλλήλους και υπηρεσίες, επισημοποιούμε ότι οι «επίορκοι» είναι στη χώρα κατά χιλιάδες, ενώ διαρρηγνύαμε πριν δυο χρόνια τα ιμάτιά μας, όταν ο Γιώργος Παπανδρέου φέρεται να είπε πως είμαστε «χώρα διεφθαρμένων». Τι υποκρισία και τι αναισθησία είναι αυτή.

Δημιουργήθηκαν επιτροπές αξιολόγησης δομών, πολυμελείς, οι άνθρωποι έκαναν τις επαφές τους στα υπουργεία, ολοκλήρωσαν το έργο τους, παρέδωσαν τα συμπεράσματά τους από μήνες κι αντί να εφαρμοστούν, έστω στο βαθμό που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν, οι προτάσεις τους, τουναντίον, σε κάθε υπουργείο συστήθηκε κι από μια άλλη επιτροπή αναδιοργάνωσης να κάνει την ίδια(;) δουλειά. Το αποτέλεσμα είναι προφανές. Αντί να συζητάμε και να καμαρώνουμε σήμερα το νοικοκύρεμα και το συμμάζεμα του δημοσίου, την αξιοποίηση δομών και υπαλλήλων, ψάχνουμε τους «διαθέσιμους» ή τους «επίορκους» για τους οποίους μάλιστα μόλις προχτές διορίσαμε τα νέα πειθαρχικά συμβούλια.

Θέλουμε μετά να μας πάρουν οι ξένοι κι οι δανειστές μας στα σοβαρά και να πεισθούν ότι πράγματι προσπαθούμε εντατικά ν’ αντιμετωπίσουμε τις εγγενείς αδυναμίες και τις χρόνιες ανεπάρκειες του κράτους και της οικονομίας. Πηγαινοέρχονται, μπαινοβγαίνουν βιαστικοί και σκυθρωποί στα υπουργεία, κι όλο στα ίδια και τα ίδια πέφτουνε. Αυτή τη φορά όμως τα πράγματα είναι πιο δύσκολα και θα έχουμε άσχημα ξεμπερδέματα, φοβάμαι. Κάποιοι μιλούσαν μ’ ελαφρότητα για «βελούδινη» επίσκεψη της τρόικα, θαρρείς και δεν έχουν καταλάβει πλέον οι άνθρωποι, μετά από τόσα πήγαιν’-έλα τι έχουν ν’ αντιμετωπίσουν. Τώρα που τα περιθώρια στένεψαν και οι αντοχές για νέες περικοπές δαπανών στον κρατικό προϋπολογισμό έχουν σχεδόν εκμηδενιστεί, ποια άραγε επιλογή απομένει, αν, βεβαίως, δεν οδηγηθούμε εκ των πραγμάτων σε νέα μέτρα;

Κι όμως, όλα αυτά τα δύσκολα χρόνια της δημοσιονομικής προσαρμογής θα μπορούσαμε από κοινού να σχεδιάσουμε, ν’ αποφασίσουμε και να υλοποιήσουμε, να διορθώσουμε στη δημόσια διοίκηση, όλα αυτά που μεταξύ μας γνωρίζουμε, συζητάμε ή ανεχόμαστε. Η μισή Ελλάδα –αν όχι τα τρία τέταρτα– δημόσιο είναι, μα υπουργείο, μα δήμος, μα οργανισμός, μα ΔΕΚΟ, γνωριζόμαστε απ’ την καλή κι απ’ την ανάποδη. Ο Παναγόπουλος ή ο Τσικρικάς ξέρουν τους εργαζόμενους και τους υπαλλήλους σχεδόν με το μικρό τους. Ίσως και τα μισά να είχαμε ίσαμε σήμερα πετύχει, κανείς δεν θα μιλούσε για απολύσεις και τα τοιαύτα, ποιος το διεκδικεί και πιέζει άραγε σταθερά γι’ αυτό εκτός απ’ την τρόικα; Αλλά κι απ’ την άλλη να το δούμε, δεν είναι άδικο για τους ευσυνείδητους, τους εργατικούς και τους έντιμους, ν’ ανέχονται στο όνομα της όποιας «αλληλεγγύης» ή μονιμότητας τεμπέληδες και κοπανατζήδες, αμόρφωτους ή αλεξιπτωτιστές; Είναι δίκαιο να μην υπάρχει μέχρι σήμερα ένα αξιοπρεπές και κατά το δυνατόν αντικειμενικό σύστημα αξιολόγησης;

Όλα αυτά θα μπορούσαμε, φυσικά, μόνοι μας να τα έχουμε εντοπίσει και διορθώσει, χωρίς καμιά τρόικα ή μνημόνιο να τα επιβάλουν. Το δυστύχημα είναι ότι ακόμα και τώρα, τώρα που αγωνιζόμαστε να επιβιώσουμε ως κράτος και ως κοινωνία, αδυνατούμε να συνεννοηθούμε και να μονιάσουμε για τ’ αυτονόητα, για εκείνα που θα δώσουν οξυγόνο κι ανάσα στην κοινωνία και θα βελτιώσουν την εικόνα που ΜΟΝΟΙ ΜΑΣ δίνουμε στους άλλους για τη χώρα μας.

Κατανοώ τον Αντώνη Μανιτάκη, γιατί αντιλαμβάνομαι σε πόσο «εχθρικό» για τις ιδέες και την ιδιοσυγκρασία του περιβάλλον κλήθηκε να «βγάλει τα κάστανα απ’ τη φωτιά», ήλπιζα όμως ότι, επειδή ακριβώς είναι αυτός, θα ξεκινούσε πρώτα απ’ το υπουργείο του, το «Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ.λπ.» αμέσως μετά τις εκλογές, δίνοντας έτσι το σύνθημα για το πώς αντιλαμβάνεται την αναδιοργάνωση του δημοσίου και σε ποιους άξονες στοχεύει να κινηθεί, παραμερίζοντας εμπόδια και αγκυλώσεις, παραβλέποντας μικροϋπολογισμούς και σκοπιμότητες, χωρίς φόβο, δίχως εμπάθεια. Δεν το έπραξε.

Τώρα, μόνο ο ανασχηματισμός αποτελεί –δυστυχώς για όλους– την προσωπική του έξοδο κινδύνου. Για κάποιους από τους υπόλοιπους, τους «εντός των τειχών» το μόνο που αρχίζει να διαφαίνεται είναι –και πάλι δυστυχώς για όλους– η «έξοδος», σκέτη…

Foto:www.emedco.com

8 σχόλια:

  1. Εχουμε γεμίσει αποδιοπομπαίους τράγους γενικότερα σε αυτή τη χώρα.
    Καμια λύση ουσιαστική και της προκοπής, χωρίς να προσπαθούμε να ρίξουμε το μπαλάκι σε κάποιον συγκεκριμένα, μπορούμε να βρούμε για τα προβλήματά μας, αυτό είναι το ζητούμενο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δυστυχώς, 'Ελενα, αυτή είναι η πεπατημένη, τα φορτώνουμε όλα σ' ένα πρόσωπο, το στοχοποιούμε, αν και το μόνο που επί της ουσίας επιτυγχάνεται είναι η διαιώνηση των προβλημάτων.

      Οι σαφείς πολιτικές, η αποφασιστικότητα κι η συλλογική δουλειά, αποτελούν μια κατά τη γνώμη μου ασφαλή μέθοδο προσέγγισης κι επίλυσης των προβλημάτων για μια κυβέρνηση.

      Συνήθως όμως οι διαδικασίες αυτές βρίσκονται στα αζήτητα κι επιδιώκεται μέσα από προσωπικές επιλογές κι "ηρωικές" αποφάσεις να διορθωθούν τα κακώς κείμενα, έτσι όμως οδηγούμαστε σε αδιέξοδα και "ανθρωποθυσίες" μέσω των ανασχηματισμών, που δεν έχουν κανένα ουσιαστικό αντίκρυσμα.

      Διαγραφή
  2. Αυτό που βλέπω όσον αφορά το Δημόσιο πάντα υπάρχει κάποιο εμπόδιο να γίνει μια σωστή αναδιοργάνωση μια αξιοκρατική δημόσια διοίκηση!
    Που να τολμήσει κανείς να βάλει το μαχαίρι στο κόκκαλο!
    Ενώ στον ιδιωτικό τομέα πέφτουν μαχαίρια και λαιμητόμοι καθημερινά οι περισσότερες εργοδότες έχουν τους εργάτες απλήρωτους για μήνες με την υποστήριξη της κυβέρνησης!
    Τελικά θα χωριστούμε σε πολίτες πολυτελείας και υποτέλειας!

    Χρόνια πολλά στις γυναίκες της ζωής σου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Είναι τεράστιος χώρος το "δημόσιο", Zoyzoy, η οποιαδήποτε παρέμβαση απαιτεί εκτός από όραμα και πολύ καλά οργανωμένο σχέδιο, προπαντός πολιτικού βούληση και θέληση. Απαιτεί όμως και συναίνεση πολιτική και κοινωνική, ώστε να προχωρήσουν οι αλλαγές.

      Το "δημόσιο" το βρίζουμε για τις χείριστες σε πολλές περιπτώσεις υπηρεσίες του, αλλά παραβλέπουμε ότι πολλές από τις υπηρεσίες αυτές είναι και στο χέρι μας να προσπαθήσουμε για ν' αλλάξουν.

      Ζητήματα που σχετίζονται με το μέγεθος, την ποιότητα, τις λειτουργίες, το προσωπικό κ.λπ. του δημοσίου τομέα, που σε άλλες ανεπτυγμένες χώρες είναι λυμένα και δεδομένα, στην πατρίδα μας θεωρούνται ταμπόυ και αποτελούν πρόσφορο πεδίο κομματικής εκμετάλλευσης κι ευκαιριακής αντιπαράθεσης.

      Μοιραία, συνεπώς, κι οι εργαζόμενοι, ανάλογα σε ποιον τομέα της οικονομίας εργάζονται, αισθάνονται απροστάτευτοι κι αδικημένοι. Είναι λυπηρό, λόγω ακριβώς αυτών των διακρίσεων, να λειτουργούν κάτω απ' τις δύσκολες συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά εργασίας, αντανακλαστικά αντιπαράθεσης εργαζομένων και κοινωνικού αυτοματισμού.

      Είναι αδήρητη ανάγκη, νομίζω, να αποφασίσουμε οργανωμένα και συστηματικά, τι θα είναι δημόσιο και τι ιδιωτικό. Μόνο μέσα απ' αυτήν την αναγκαία οριοθέτηση και ξεκαθάρισμα, θα δημιουργηθούν περιθώρια και θ' απελευθερωθούν πεδία ανάπτυξης και των δημοσίων υπηρεσιών και της αγοράς.

      Διαγραφή
  3. Eυάγγελε θα διαφωνήσω μαζί σου, όσον αφορά το κύρος και την ευαισθησία του κ. Μανιτάκη. Συνταγματολόγος ήταν και ο Βενιζέλος και μάλιστα δεν σου κρύβω ότι θαύμαζα το λόγο του και τις γνώσεις του. Δυστυχώς δεν διέπρεψε ως πολιτικός, αντίθετα έβγαλε τον χειρότερο εαυτό του και αποδείχτηκε ανεπαρκής. Ακόμα και για την παράταξή του.
    Θεωρώ πως κανείς δεν έβαλε ζόρι στανιό τον κ. Μανιτάκη σ' αυτή τη θέση. Και δεν είναι παρά ένας ακόμα φιλόδοξος και τυχοδιώκτης της πολιτικής, αφού θυσιάζει την επιστημονική του οντότητα, προκειμένου να αποκτήσει αξιώματα και θώκους. Σε μια θέση που γνωρίζει καλύτερα απ' τον καθένα, ότι οι αποφάσεις παίρνονται σε ξένα κέντρα και αυτός δεν θα είναι παρά το εκτελεστικό όργανο.
    Τα σέβη μου!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Μαρία, παρά τον κατά κάποιον τρόπο προσωπικό τόνο του κειμένου, το θέμα σε καμιά περίπτωση δεν είναι προσωπικό. Η ισοπέδωση κι η συλλήβδην καταδίκη οποιουδήποτε θελήσει ν' ασχοληθεί με την πολιτική δεν βοηθά νομίζω ούτε τη χώρα μας, ούτε πολύ περισσότερο τη δημοκρατία, ιδιαίτερα μάλιστα στη δύσκολη συγκυρία που βρισκόμαστε.

      Αλλίμονο αν αποτρέπουμε εμείς οι ίδιοι οι πολίτες με την απειλή του χλευασμού ή της απαξίωσης, οποιονδήποτε θελήσει να συνεισφέρει με τις μικρές ή μεγαλύτερες δυνάμεις του στο ξεπέρασμα της οικονομικής κρίσης και στην ανάπτυξη της χώρας. Πόσο μάλλον, αν αυτός ο κάποιος είναι ένας καταξιωμένος -επαναλαμβάνω- επιστήμονας κι εγκριτος πανεπιστημιακός.

      Ασφαλώς τα πρόσωπα προσδίδουν σε κάθε αξίωμα τον ιδιαίτερο τόνο και "χρώμα" της προσωπικότητάς τους, αυτό όμως σε καμιά περίπτωση δεν θα πρέπει να συνδυάζεται με τυχόν γενικότερες λαθεμένες πολιτικές ή αδυναμία ευελιξίας κι ανάληψης πρωτοβουλιών στο πλαίσιο μιας κυβέρνησης.

      Η τρόικα κάθε άλλο παρά εμπόδιο αποτελεί στην αναδιοργάνωση κι ανασχεδιασμό του δημοσίου τομέα. Αν από χρόνια -κι αυτό είναι το νόημα του παραπάνω κειμένου- είχαμε φροντίσει, ακόμα και μετά το ξέσπασμα της κρίσης, ν' αναδιατάξουμε άμεσα το δημόσιο, σήμερα σίγουρα τα πράγματα θα ήταν πολύ καλύτερα για όλους.

      Οι αποφάσεις έχουν ψηφιστεί από τις ελληνικές κυβερνήσεις κι ως εκ τούτου των κυβερνήσεων και του κράτους αποτελούν δεσμεύσεις κι όχι κάποιων άλλων. Νομίζω αυτό συμβαίνει και στις άλλες χώρες που έχουν ανάλογα οικονομικά προβλήματα.

      Οι εύκολες λύσεις με τις καταργήσεις των μνημονίων και τις καταγγελίες συμβάσεων και υπογραφών, θα μου επιτρέψεις να πω, αποτελούν "φούμαρα" και λόγια του αέρα.

      Στη δύσκολη συγκυρία πρέπει ν' αντέξουμε, να διορθώσουμε όσο καλύτερα "τα του οίκου μας" και θέλω να 'χω την ελπίδα, ότι εκ των πραγμάτων οι ασφυκτικές οικονομικές πολιτικές στην Ευρώπη θα εκτονωθούν. Τότε όμως εμείς θα πρέπει να μπορούμε ν' απολαύσουμε ως πολίτες ένα σύγχρονο δυτικοευρωπαϊκό κράτος, αυτός κατ' εμέ θα πρέπει να είναι ο στόχος κι η επιδίωξή μας, σταθερά και αταλάντευτα.

      Σ' ευχαριστώ για την αφορμή διαλόγου που μου πρόσφερες.
      Σε χαιρετώ εγκάρδια.

      Διαγραφή
  4. Eυάγγελε σ' ευχαριστώ κι εγώ για την πάντα ψύχραιμη ματιά σου και τα καλοπροαίρετα σχόλια σου. Ειλικρινά θαυμάζω την αισιοδοξία και τη φιλοπατρία σου. Έχω εξασκηθεί κοντά σου, να βλέπω πάντα και την άλλη όψη του νομίσματος και να μη βγάζω βιαστικά συμπεράσματα.
    Θα μου επιτρέψεις να δώσω ένα πιο απλό παράδειγμα για να εξηγήσω τις -απαξιωτικές ίσως- απόψεις μου περί πολιτικών. Έχω γνωρίσει και συνεργαστεί με πολύ αξιόλογους επιστήμονες στη δουλειά μου, που κατέχουν περγαμηνές και πλούσια εμπειρία. Ωστόσο, όταν βρέθηκαν σε διευθυντικές θέσεις και έπρεπε να διαχειριστούν ανθρώπους και δύσκολες καταστάσεις, αποδείχτηκαν ανεπαρκείς και άδικοι. Το οποιοδήποτε "τιμόνι",εκτός από γνώσεις, απαιτεί αυτογνωσία, να γνωρίζεις τα όρια σου και να έχεις οχυρώσει το αξιακό σου σύστημα. Αλλιώς, δεν γίνεσαι παρά ένα ακόμα γρανάζι στο μηχανισμό που -θεωρητικά- μάχεσαι να βελτιώσεις. Αλλά στην ουσία, τον καλο-συντηρείς και τον διαιωνίζεις.
    Συγνώμη για τη φλυαρία. Δεν ήθελα να μείνει μεταξύ μας η παραμικρή υπόνοια περί απαξίωσης της πολύ φιλότιμης προσπάθειάς σου. Ειλικρινά εύχομαι να δικαιωθούν οι ελπίδες σου.
    Κι από μένα εγκάρδιοι χαιρετισμοί!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Θα συμφωνήσω οπωσδήποτε μαζί σου, Μαρία μου, εφόσον αποτελεί και δική μου πεποίθηση -αλλά κι εμπειρία- ότι η επιστημονική γνώση, επάρκεια κι ικανότητα, σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να υποκαταστήσει αυτό που λέγεται πολιτική οξυδέρκεια και διοικητική ικανότητα.

      'Αλλο επιστήμονας κι άλλο πολιτικός, δίχως το ένα ν' αναιρεί το άλλο η ζωή δείχνει ότι μόνο ισχυρές προσωπικότητες ή χαρισματικές φυσιογνωμίες κατόρθωσαν να τα συνδυάσουν.

      Σ' ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια!
      Χαίρομαι πραγματικά την επικοινωνία μας!

      Καλή εβδομάδα!

      Διαγραφή

Καλοπροαίρετα