Ποιο ΠΑΣΟΚ είναι εδώ;

Το ΠΑΣΟΚ συμμετέχει στην κυβέρνηση, μετριέται στις δημοσκοπήσεις, εκπροσωπείται σε σωματεία και φοιτητικές παρατάξεις, αλλά είναι απορίας άξιο αν πραγματικά υπάρχει. Κι αν όντως υπάρχει, για ποιο ΠΑΣΟΚ πρόκειται άραγε;

Κάποτε το ΠΑΣΟΚ ήταν εδώ ενωμένο και δυνατό, τώρα ναι μεν φαίνεται ότι το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ, αλλά το ενωμένο και το δυνατό έχουν πάει περίπατο. Ένα κομμάτι του, το επίσημο θα λέγαμε, έχει ως αρχηγό τον Βαγγέλη Βενιζέλο, ένα άλλο σημαντικό μέρος του έχει παραμείνει πιστό στον προηγούμενο αρχηγό του τον Γιώργο Παπανδρέου, ένα τρίτο –όχι ευκαταφρόνητο– προσχώρησε με τις εκλογές του 2012 στον ΣΥΡΙΖΑ, κάποιες μικρότερες ομάδες και στελέχη (Αριστερή Πρωτοβουλία, Λοβέρδος κ.ά) έχουν ακολουθήσει αυτόνομες πορείες, ενώ ένα σημαντικό μέρος ανώνυμων ψηφοφόρων αισθάνεται συναισθηματικά μεν ΠΑΣΟΚ, αλλά χωρίς κομματική εκπροσώπηση δε.

Η κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ μετά τις πολιτικές εξελίξεις του 2011 κι η διάλυσή του σε κομμάτια κι ομάδες έχει δημιουργήσει μια τεράστια μαύρη τρύπα στο κέντρο του κομματικού συστήματος. Η ανισορροπία που παρατηρείται σήμερα κι όλη αυτή η αναζήτηση για τη δημιουργία του κεντροαριστερού χώρου, έχει ως αφετηρία την κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ ήταν ο συνδετικός κρίκος προσώπων, ομάδων, αλλά και μεμονωμένων πολιτών, που τοποθετούσαν τον εαυτό τους και τη δράση τους στον χώρο του κέντρου και προς τ’ αριστερά.

Είτε από ιδεολογικές καταβολές, είτε από αντιδεξιά αντανακλαστικά, είτε από συμπάθεια, είτε από συμφέρον και ιδιοτέλεια, το ΠΑΣΟΚ αποτελούσε τον ισχυρό δεύτερο πυλώνα του κομματικού συστήματος. Τώρα που οι εξελίξεις το έχουν οδηγήσει στη δεινή θέση να χαροπαλεύει μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, είναι η ώρα ν’ αφουγκραστεί –αν μπορεί και θέλει– τις απαιτήσεις των καιρών και ν’ αναλάβει να δώσει λύση, στο βαθμό που του αναλογεί, στο υφιστάμενο πολιτικό πρόβλημα. Το ποια θα είναι αυτή αποτελεί αντικείμενο σοβαρής συζήτησης και προπαντός ειλικρινών κι ανιδιοτελών προθέσεων. (Η αλήθεια είναι, ότι οι τελευταίες ουδέποτε περίσσεψαν σ' αυτόν τον κομματικό χώρο).

Το σημερινό δίπολο ΣΥΡΙΖΑ – Νέας Δημοκρατίας ούτε απηχεί τις πραγματικές δυνάμεις των κομμάτων, ούτε μπορεί να δημιουργήσει συνθήκες σταθερότητας κι εξέλιξης του πολιτικού συστήματος. Είναι μια ευκαιριακή απεικόνιση της περιόδου, γέννημα της οικονομικής κρίσης και δημιούργημα της ανάγκης να υπάρχει έστω μια στοιχειώδης αντιπολίτευση μετά την ολόπλευρη προσχώρηση της Νέας Δημοκρατίας στο «μνημονιακό μπλοκ».

Ο σημερινός δικομματισμός είναι ψευδεπίγραφος και θνησιγενής, εφόσον και η διάκριση «μνημόνιο» - «αντιμνημόνιο» θεωρηθεί το ίδιο πλασματική και ευκαιριακή. Η αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να διαμορφώσει ένα ενιαίο και σταθερό πλαίσιο διακυβέρνησης, πείθοντας ότι αποτελεί όντως μια εναλλακτική δύναμη εξουσίας, επιβεβαιώνει το πόσο ανίσχυρος είναι αυτός ο πόλος υπό τις παρούσες συνθήκες. Το ίδιο κι η Νέα Δημοκρατία, αδυνατεί να συσπειρώσει μαζικά φιλελεύθερες και συντηρητικές δυνάμεις, εφόσον τόσο το παρόν, όσο και το πρόσφατο παρελθόν της –που τεχνηέντως έχει (συγ)καλυφθεί από το προσκήνιο ως να μην υπήρξε ποτέ– δεν πείθουν για την επάρκεια αντιμετώπισης της παρούσας κρίσης. Δεν είναι διόλου τυχαίο, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, όμηρος πλέον των ποσοστών του, επιχειρεί να κρατήσει ψηλά τη σημαία του αντιμνημονιακού αγώνα αναζητώντας εκλεκτικές –πλην ετερόκλιτες– συμμαχίες για τις αυτοδιοικητικές εκλογές στο κόμμα του Πάνου Καμένου.

Το σημερινό ΠΑΣΟΚ σέρνεται κυριολεκτικά πίσω από τους ολετήρες της κυβερνητικής πολιτικής, αδυνατώντας να διαδραματίσει ουσιαστικό αντίβαρο στην πλήρη ισοπέδωση και κονιορτοποίηση, όχι μόνο κάποιων κοινωνικών δικαιωμάτων, αλλά και του θεσμικού πλαισίου που μόλις πριν δυο – τρία χρόνια, επί κυβερνήσεων Γιώργου Παπανδρέου είχε προωθηθεί. Ένα άβουλο συνονθύλευμα στελεχών, που υλοποιούν στο όνομα των δανειακών συμβάσεων αμιγώς δεξιές πολιτικές, μακριά από οποιαδήποτε υποψία έστω θέσεων και διακηρύξεων του πρόσφατου ή απώτερου παρελθόντος.

Η συμμετοχή του στην κυβέρνηση δεν συνοδεύεται ούτε με τις στοιχειώδεις επιφυλάξεις ή ελάχιστες προϋποθέσεις για τη διαφύλαξη και προστασία του ιδεολογικού του προσανατολισμού και του ανθρωποκεντρικού χαρακτήρα. Δεν αξιοποίησε στο ελάχιστο τα τεράστια επιτεύγματα της περιόδου 2010 - 2012 με κορυφαίο τη διαγραφή του χρέους κι έχει επιτρέψει στον Αντώνη Σαμαρά να οικειοποιείται ξεδιάντροπα επιτυχίες και πολιτικές για τις οποίες όχι μόνο δεν έχει προσπαθήσει, αλλά τουναντίον τις έχει πολεμήσει λυσσαλέα. Με τον τρόπο αυτό έχει αφεθεί στο έλεος της Νέας Δημοκρατίας και των παπαγάλων της στα ΜΜΕ, να προβάλλεται ως η αδιαφιλονίκητη εγγυήτρια για τη σωτηρία της χώρας, τη στιγμή μάλιστα που το ΠΑΣΟΚ, το κόμμα που επί της ουσίας θυσιάστηκε για τον σκοπό αυτό, φυλλορροεί στα αζήτητα και χλευάζεται ή λοιδορείται ανά πάσα στιγμή. 

Αδυνατούν οι κρατούντες της πάλαι ποτέ κραταιάς Χαριλάου Τρικούπη να αντιληφθούν, ότι μόλις οι συνθήκες το επιτρέψουν το κυβερνητικό απόκομμα του ΠΑΣΟΚ θα το πετάξουν οι της Νέας Δημοκρατίας σαν στυμμένη λεμονόκουπα. Ποιο εθνικό χρέος και ποια εθνική ευθύνη; Λόγια του αέρα πλέον. Κανείς δεν υποστηρίζει να πέσει η κυβέρνηση τώρα, αλλά χώρος για μιαν άλλη πολιτική στο πλαίσιο των δανειακών συμβάσεων υπάρχει. Όχι μόνο χώρος, αλλά γήπεδο ολόκληρο για να «παίξουν μπάλα» τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και να αισθανθεί η κοινωνία, ότι όντως το ΠΑΣΟΚ είναι εδώ. Πού; Στο φορολογικό –και δε μιλάμε για τα χειμαδιά– με τη διεκδίκηση δίκαιης και αναλογικής κατανομής των βαρών, στις μεταρρυθμίσεις στο δημόσιο με το πρόταγμα των αξιολογήσεων κι όχι μέσω των ξαφνικών θανάτων και των διαθεσιμοτήτων, με τους διορισμούς στους δημόσιους οργανισμούς με αξιοκρατικά κριτήρια και διαφάνεια, στις αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, στα, στα...

Όρεξη να ‘χεις ν’ αναφέρεις, αλλά σήμερα στο ΠΑΣΟΚ ούτε όρεξη έχουν, ούτε διάθεση. Σε λίγο δεν θα έχουν ούτε ψηφοφόρους, ούτε και κόμμα κι ίσως τότε να είναι καλύτερα.