Πάλι τα ίδια;

Δεν μας αρέσει το δίδυμο Σαμαράς - Βενιζέλος. Δεν μας έκανε με τίποτε κι ο «Γιωργάκης». Ο Καραμανλής, μήπως, ο Κώστας; Α, πα πα. Για τον Σημίτη, ούτε συζήτηση. Ο Μητσοτάκης; Καμένος από χέρι. Ο Ανδρέας, ίσως; Πας γυρεύοντας. Ο Ράλλης τότε ή ο Κωσταντίνος Καραμανλής; Πού τους θυμήθηκες; Μην πάμε παραπίσω κι αρχίσουμε τις… νοσταλγίες, ας μείνουμε στους εκλεγμένους πρωθυπουργούς της μεταπολίτευσης.

Ποιον δεν αμφισβητήσαμε; Με ποιον δεν αγανακτήσαμε; Ποιος δεν μας έταξε και ποιον δεν πιστέψαμε; Ήμασταν ποτέ ικανοποιημένοι; Ήταν ποτέ τα προβλήματά μας όλα λυμένα; Πόσες και πόσες πλατείες δεν γεμίσαμε με συγκεντρώσεις και παλαμάκια και παράτες. Πολλοί όλο και κάπου θα έχουν καταχωνιασμένες τίποτε σημαίες, κάποιες κονκάρδες ή φυλλάδια κι έντυπα με προεκλογικά προγράμματα, διακηρύξεις, εξαγγελίες και πανέμορφες φωτογραφίες με χαμογελαστά πρόσωπα. Εγώ έχω. Εσύ;

Υπήρχε –απ’ την άλλη– αντιπολίτευση που να συναίνεσε στο παραμικρό μέτρο κάποιας κυβέρνησης; Ποιος συνεργάστηκε ποτέ από τους ηγέτες της και με ποιον; Μήπως ο Τσίπρας; Ο Σαμαράς; Ο Παπανδρέου ο Γιώργος; (Αν, για να λέμε και του στραβού το δίκιο, αυτός κάτι πήγε να κάνει εκεί με το άρθρο 16, αλλά τα μάζεψε άρον - άρον υπό την πίεση της «άλλης» αντιπολίτευσης, της εσωκομματικής). Όσο πίσω κι αν πάμε το ίδιο σκηνικό. Την μακρά περίοδο του μεταπολιτευτικού δικομματισμού, άσπρο - μαύρο. Διαδηλώσεις και πορείες για ψύλλου πήδημα κι απεργίες με συμμετοχή 0,5%. Όσοι δεν έχουν κοντή ή επιλεκτική μνήμη θα θυμούνται ίσως πόσες και πόσες προτάσεις μομφής έχουν υποβληθεί και πόσες αντίστοιχες εμπιστοσύνης έχουν περάσει. Η δε ανάγκη για «προσφυγή στις κάλπες» κάθε τρεις και λίγο στην ημερήσια διάταξη. Εγώ θυμάμαι. Εσύ;

Αυτά που συμβαίνουν στις μέρες μας είναι μια επανάληψη αυτού του παρελθόντος. Είναι η πολιτική μας ζωή, είναι το πολιτικό μας σύστημα, οι πολιτικοί μας, είμαστε εμείς, η κοινωνία, ο λαός, η χώρα μας. Είναι οι θεσμοί κι οι διαδικασίες του πολιτεύματος, της αντιπροσωπευτικής μας δημοκρατίας. Είναι ο κοινός τόπος που μας συνδέει κι από μας εξαρτάται με την ενότητα και τις επιλογές μας, να διαφυλάξουμε, να προστατεύσουμε, να θωρακίσουμε, να βελτιώσουμε, ν' αλλάξουμε.

Μετά την οικονομική κρίση δεν «είδαμε το φως το αληθινό», αλλά όσοι δεν τυφλώθηκαν από την οργή και την αγανάκτηση αντιλήφθηκαν και ξεχώρισαν με πιο καθαρή ματιά τις αδυναμίες και τις δυσλειτουργίες του κράτους. Προσέγγισαν με μεγαλύτερη τόλμη κι αυτοκριτική διάθεση τις αδυναμίες της μεταπολιτευτικής περιόδου.

Συνειδητοποίησαν πόσο λανθασμένος και άδικος ήταν ο τρόπος με τον οποίο γινόταν η διαχείριση των δημοσίων υποθέσεων, των κοινωνικών αναγκών, της οικονομίας και των αγορών. Πόσο στρεβλά προσεγγίζονταν μέχρι τότε οι σχέσεις μας με τους Ευρωπαίους εταίρους και τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς. Πόσο επιδερμικά κι επιπόλαια αντιμετωπίζονταν τα θέματα που σχετίζονταν με τις έννοιες της εθνικής κυριαρχίας, της ισχύος, της επιρροής και των διεθνών συσχετισμών. Με αφορμή όλα αυτά, πολλοί είδαν την κρίση σαν ευκαιρία για αλλαγές, για μεταρρυθμίσεις. Υποστήριξαν με θέρμη την προώθηση πολιτικών πρωτοβουλιών που θ’ απαντούσαν στις κραυγαλέες αδυναμίες, ανισότητες και στρεβλώσεις στις λειτουργίες του κράτους και του πολιτικού συστήματος. Κι εγώ το πίστεψα. Εσύ;

Σήμερα όμως όλα εξακολουθούν όπως χτες, όπως παλιά, όπως πάντα. Πάλι τα πρόσωπα προσωποποιούν τις ανάγκες και τις επιδιώξεις μας, τις αγωνίες και τις επιθυμίες μας. Πάλι πορευόμαστε με μπούσουλα την απογοήτευση και τον θυμό. Πάλι αντιδρούμε αποσπασματικά, επιπόλαια, ευκαιριακά. Πάλι απλουστεύουμε, δαιμονοποιούμε κι αποθεώνουμε. Πάλι είμαστε χώρια ακόμα και σ' αυτά που θα 'πρεπε να μας ενώνουν. Πάλι αδρανούμε, περιμένουμε, απελπιζόμαστε. Πάλι είμαστε έτοιμοι να επιλέξουμε με τον τρόπο που μέχρι τώρα συνήθως επιλέγαμε. Εγώ όχι. Εσύ;

Photo:  Bryan Durushia