Ο Σαμαράς το πόδι του και ο Θεός το χέρι του.

Τελικά, μάλλον θα πρέπει να το πάρουμε απόφαση, ότι το μέλλον κι η πορεία της Ελλάδας βρίσκεται στα χέρια ή τα πόδια ενός Σαμαρά. Είτε μας αρέσει είτε όχι, ίσως πρέπει να ρίξουμε λίγο νερό στα κρασί μας -που λέει ο λαός- να κάνουμε την καρδιά μας πέτρα -που και πάλι λέει ο ίδιος λαός- και να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε στη συνέχεια αποδεχόμενοι προς το παρόν αυτό το δεδομένο.

Ίσως δεν μπορεί να υπάρξει χαρακτηριστικότερη περίπτωση απ' αυτήν της Ελλάδας, που ο λαός της εκεί που βρίζει και καταριέται, εκεί αποθεώνει και δοξάζει. Ο χρόνος για τη μεταστροφή των συναισθημάτων και της συμπεριφοράς μικρή δείχνει να έχει σημασία, εφόσον η μετάπτωση από τη χαρά στη λύπη κι από την οργή στην περηφάνια συντελούνται τόσο αστραπιαία και γρήγορα, που τα χρονόμετρα αδυνατούν να την παρακολουθήσουν.

Αν κάτι ακόμα θα μπορούσαμε να πάρουμε απόφαση -κι αυτό δεν είναι ούτε κάτι καινούργιο, ούτε κάτι πρωτότυπο- είναι ότι παραμερίζοντας κατ' αρχήν τις συναισθηματικές μας εξάρσεις και τις εκρήξεις του θυμικού, βάζοντας περισσότερη περίσκεψη και λογική στην καθημερινότητα και τη ζωή μας, θα μπορούσαμε να λειτουργήσουμε πιο οργανωμένα, πιο σοβαρά, πιο ομαδικά, αλλά, κυρίως, πιο αποτελεσματικά. Θα μου πεις, ότι η συμπεριφορά αυτή κι ο τρόπος πρόσληψης και διαχείρισης της πραγματικότητας, είναι σύμφυτες κι αλληλένδετες με την ιδιοσυγκρασία μας, το μεσογειακό μας ταπεραμέντο, τον «λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και τ' αγόρι μου» τρόπο ζωής που έχουμε επιλέξει. Ποιος θα μπορούσε να το αμφισβητήσει;

Εκείνο όμως που θα είχε ενδιαφέρον να επισημανθεί, είναι ότι η κυριαρχία της εντύπωσης και της αντίδρασης της στιγμής, φαλκιδεύουν κι υπονομεύουν, τελικά, τις δυνατότητες και τα χαρίσματα που, ακριβώς το περιβάλλον κι οι συνθήκες που ζούμε από αιώνες σ' αυτόν τον τόπο, έχουν σμιλέψει κι έχουν ενσταλάξει στον χαρακτήρα μας. Η τόλμη, η γενναιότητα, η ανθρωπιά, η μπέσα και το φιλότιμο, αλλά κι η θέληση, το κουράγιο, η αντοχή κι η επινοητικότητα, χάνονται και ξεθωριάζουν, παραγνωρίζονται και παραγκωνίζονται, μόλις μπουν στη μέση η διχόνοια, ο ανταγωνισμός, η μιζέρια κι η γκρίνια.

Κρίσιμες συνιστώσες και παράμετροι για την πρόοδο και την ανάπτυξη των κοινωνιών, σημαντικοί παράγοντες και χαρακτηριστικά για τη συνοχή και την ενότητά τους, βασικά προαπαιτούμενα της επιτυχημένης διοίκησης και της αποτελεσματικής οργάνωσης, καταστρέφονται και συρρικνώνονται από τις ατομικές εξάρσεις και τις ιδιοτελείς συμπεριφορές. Τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα μεταστρέφονται σε μειονεκτήματα και ελλείψεις. Οι δυνατότητες γίνονται αδυναμίες κι οι επιδιώξεις ανάγκες. Δεν είναι τυχαίο, αυτό που λίγο – πολύ όλοι μας παραδεχόμαστε, πως οι Έλληνες οπουδήποτε εκτός Ελλάδος μεγαλουργούν και προκόβουν.

Δεν είναι οι άλλοι τόποι που κάνουν τη διαφορά, ούτε η ανάγκη της επιβίωσης, που δημιουργεί τις προϋποθέσεις. Είναι το ότι αλλού, στις ανεπτυγμένες χώρες του κόσμου, οι κοινωνίες κι οι λαοί έχουν οργανωθεί κι έχουν επιλέξει να λειτουργούν με βάση κοινά αποδεκτούς κανόνες και σύμφωνα με τις κατευθύνσεις και τις πολιτικές που αποφασίζονται από εκείνους που έχουν την ευθύνη γι' αυτό. Έτσι, και περιβάλλον σταθερότητας και συνέχειας εμπεδώνεται, αλλά και συνέπεια και εμπιστοσύνη καλλιεργείται μεταξύ κυβερνώντων και κυβερνώμενων. Οι διαφορετικές απόψεις κι οι διαφωνίες δεν εμποδίζουν την κοινωνία να προχωρά και τις χώρες να αναπτύσσονται. Το αντίθετο συμβαίνει, η διαφορετική άποψη υποβοηθά και βελτιώνει, διορθώνει λάθη και αδυναμίες. Δικαιώματα κι υποχρεώσεις δεν συναρτώνται και δεν καθορίζονται από στιγμιαίες καταστάσεις ή απροσδόκητα συμβάντα, αλλά είναι παγιωμένες και σταθερές αρχές κι αξίες που λειτουργούν διαρκώς κι αδιάκοπα για το συμφέρον της κοινωνίας.

Στις μέρες μας τα δεδομένα αυτά δείχνουν ν' ανατρέπονται. Η μεταπολεμικά αδιάκοπη για τον δυτικό κόσμο ευημερία κι ανάπτυξη τίθενται υπό αίρεση κι αμφισβήτηση. Λυμένα ζητήματα και άγνωστοι προβληματισμοί στοιχειώνουν -στην κυριολεξία και σχεδόν καθημερινά πλέον- τις κοινωνίες και τις θέτουν απέναντι σε διλήμματα κι επιλογές πρωτόγνωρες και περίπλοκες. Η εργασία, η ασφάλεια, η ειρήνη, η προκοπή κι η ανεμπόδιστη κοινωνική ανέλιξη δοκιμάζονται ή κι ακυρώνονται με βιαιότητα, που παρακολουθεί το βίαιο κι αποτρόπαιο τρόπο με τον οποίο τα διεθνοποιημένα συμφέροντα επιχειρούν να επιβάλλουν τους νέους κανόνες και τις νέες συνθήκες για την παγκόσμια επέκτασή τους.

Απέναντι σ' αυτά τα νέα δεδομένα, η εμμονή στην πρόσληψη και την ερμηνεία της πραγματικότητας με τους παραδοσιακούς όρους της συναισθηματικής φόρτισης κι η αντίδραση μόνο με οργή, θυμό κι επιθετικότητα, διευκολύνει την ενδυνάμωση και απόλυτη κυριαρχία του θυμικού, του άκριτου, του αυτοκαταστροφικού. Η επιλογή αυτή επιτρέπει σε δυνάμεις που αντιστρατεύονται την κοινωνική συνοχή, την ελευθερία, την πρόοδο και τελικά τη δημοκρατία, να την υπονομεύουν και να την υποσκάπτουν, καπηλευόμενοι κι εκμεταλλευόμενοι τόσο την ανεκτικότητα και τις αντοχές της, όσο και την απογοήτευση και την απόγνωση της κοινωνίας.

Από το πόδι του Σαμαρά, λοιπόν, εκπέμφθηκε χτες βράδυ ένα πολύ ισχυρό και κρίσιμο μήνυμα. Ένα μήνυμα ελπίδας, ζωντάνιας, αισιοδοξίας. Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι προδιαγεγραμμένο, μπορεί να είναι αβέβαιο, μπορεί να είναι ακατόρθωτο, αλλά εφόσον συνεχίζεις να το επιδιώκεις, εφόσον εξακολουθείς να το προσπαθείς και να το παλεύεις, έστω και με λάθος τρόπο ή τακτική, πάντα υπάρχει το περιθώριο, το ενδεχόμενο, η πιθανότητα, να το επιτύχεις, να το κατορθώσεις. Το αποτέλεσμα κρίνει τα πάντα, αλλά κι η πρόκριση να μην είχε έρθει χτες βράδυ κανείς πιστεύω δεν θα είχε να πει κακό λόγο γι' αυτήν την ομάδα. Το πίστεψε, το πάλεψε, το κυνήγησε, το πέτυχε.

Ακόμα κι οι πλέον δύσπιστοι, όλοι εμείς -δεν εξαιρώ τον εαυτό μου- που όπου βρεθούμε κι όπου σταθούμε αμφισβητούμε, αμφιβάλουμε, κατηγορούμε κι απαξιώνουμε με ευκολία και προχειρότητα πρόσωπα, ιδέες και πολιτικές, ίσως θα πρέπει κάποια στιγμή να κοντοσταθούμε και να κοιτάξουμε τι μπορούμε να κάνουμε και τι κάνουμε, ώστε ισχυρές δόσεις λογικής και μέτρου να μπολιάσουν τον αυθορμητισμό και την παρόρμησή μας για να πιστέψουμε, να παλέψουμε, να κυνηγήσουμε και να πετύχουμε, έστω και με λάθος τρόπο ή τακτική, να βγει το ταχύτερο η χώρα κι ο λαός μας απ' την κρίση που στροβιλίζονται.

Ο Σαμαράς κατά τις δυνατότητες και τα πιστεύω του, αλλά προπαντός με την ψήφο μας, βάζει όπως μπορεί το χέρι του, ο Θεός -με όποια όψη και μορφή καθένας τον προσωποποιεί ή τον φαντάζεται- μπορεί να βάζει πού και πού και το δικό του, μήπως ήρθε η ώρα για να κουνήσουμε κι εμείς τα δικά μας, δίνοντας στις δράσεις, τις κριτικές, τις υποσημειώσεις και τους αστερίσκους μας την απαραίτητη εκείνη ζωογόνο ενέργεια, που θα επιτρέψει, τελικά, να πανηγυρίσουμε μαζί το όποιο θετικό αποτέλεσμα;

Photo: SPORT24