Με πυξίδα το παρελθόν.

Δυσανασχετώ κι εκνευρίζομαι μερικές φορές, μ’ όλες αυτές τις συζητήσεις και τις αναφορές στο παρελθόν, στα πεπραγμένα, στα λάθη, τις παραλήψεις, τους υπευθύνους και τους ανεύθυνους. Αλλά, κι απ’ την άλλη, για τις αδιάκοπες αναπολήσεις των χρόνων της ευμάρειας και των παροχών, της ξενοιασιάς και της άνεσης ή κι ακόμα πιο παλιά για την εποχή της δραχμής, της γειτονιάς, του παππού και της γιαγιάς.

Το παρελθόν στέκεται μπροστά μας κι είναι παρόν σε κάθε βήμα μας βαραίνοντας τους συλλογισμούς μας και αποπροσανατολίζοντας την πυξίδα μας. Το παρελθόν, εξωραϊσμένο και γυαλιστερό από το λούστρο των σειρήνων του λαϊκισμού και της οπισθοδρόμησης, φαντάζει μπρος στα υπνωτισμένα μάτια μας σαν η μόνη διέξοδος –η έξοδος κινδύνου– από την κρίση στην οποία έχουμε περιέλθει.

Δεν είναι τυχαίο, ούτε συγκυριακό, ότι οι περισσότεροι δεν σχεδιάζουν, ούτε ονειρεύονται, αποφεύγουν να μιλήσουν για το μέλλον ή όταν αναφέρονται σ’ αυτό το προσδιορίζουν με τη χρονική διάρκεια του μνημονίου ή με την «επιμήκυνση» του μεσοπρόθεσμου προγράμματος. Ο χρόνος στην πατρίδα μας έχει αποκτήσει στενά λογιστική διάσταση και το μέλλον έχει ταυτιστεί με τη λέξη «ανάπτυξη», λέξη στην οποίο καθένας δίνει το περιεχόμενο και την ερμηνεία που νομίζει ή που τον συμφέρει.

Κανείς δεν γνωρίζει. Τα γεγονότα εξελίσσονται ερήμην μας προς το άγνωστο και σ’ αυτές τις περιπτώσεις το παρελθόν –μοιραία– είναι πιο προσιτό κι εύκολο να υποκαταστήσει και το νηογνώμονα και τον εξάντα.

Για να χαραχθεί η πορεία προς το αύριο, προς το μέλλον, δεν περιμένεις να μπει όρος σε κάποιο νέο μνημόνιο, ούτε να πάρει γι’ αυτό απόφαση η σύνοδος κορυφής. Βάζεις κάτω τα δεδομένα σου, υπολογίζεις τις δυνάμεις σου και βάζεις στόχους, επεξεργάζεσαι πολιτικές, διαμορφώνεις το περιβάλλον. Όταν το αύριό σου φτάνει μέχρι την εκταμίευση της επόμενης δόσης και μετατίθεται από eurogroup σε eurogroup, τότε αφήνεις το «τιμόνι» στο παρελθόν και την ατζέντα της καθημερινότητας διαμορφώνει η εσωστρέφεια.

Κυβέρνηση κι αντιπολίτευση, με τη στάση τους φανερώνουν ότι δεν μπορούν να ξεφύγουν μπρος. Αδυνατούν να οραματιστούν και να εμπνεύσουν την κοινωνία να σταθεί όρθια σ’ αυτή την καμπή και να βαδίσει τον ανήφορο με το κεφάλι ψηλά. Στιχίζονται με βήμα αργό πίσω απ’ τον κυλίβαντα που περιφέρει το απονεκρωμένο πολιτικό μας σύστημα, αδυνατώντας είτε να το ξεπεράσουν, είτε να το αναθεωρήσουν. Απλώς ακολουθούν, την πεπατημένη.

Με τον τρόπο αυτό, η δύσκολη ούτως ή άλλως καθημερινότητα γίνεται δυσκολότερη δίχως μια ικμάδα φωτός, ελπίδας, αισιοδοξίας. Δίχως μια χαραμάδα στο αύριο, που δεν θα είναι οφθαλμαπάτη και παραπλάνηση, που δεν θα σκοτίζεται απ’ τον εκφοβισμό και το ψέμα. Την αλήθεια με λόγια απλά, κατανοητά, ανθρώπινα περιμένει ν’ ακούσει όλος αυτός ο κόσμος, που δύο και πλέον χρόνια τώρα σέρνεται σα σακί από δόση σε δόση κι εξευτελίζεται από διαψεύσεις και μισόλογα.

Αυτή είναι η βάση για να ξεμπερδεύουμε μια και καλή με το παρελθόν. Να μπει μια τελεία στις διαπιστώσεις και τα συμπεράσματα, στις αναδιφήσεις και τις αναλύσεις, στα «εάν» και τα «μήπως». Να πει κάποιος την αλήθεια κι όχι την αλήθεια του «ίσως» ή την αλήθεια που τον συμφέρει. Να μιλήσει κάποιος με ειλικρινή έργα, με πράξεις, κι όχι με επιτηδευμένη αγωνία ή κραυγάζουσα συμπόνια.

Έτσι, το παρελθόν από μπαμπούλας και καταφύγιο, να γίνει  οδηγός και κίνητρο, παρηγοριά στο παρόν και παράθυρο στο μέλλον.

Photo: Goog-wallpapers