Το μνημόνιο πάει διακοπές.

Μπορεί ο Χρυσοχοΐδης να μην πρόλαβε να το διαβάσει, αλλά –εδώ που τα λέμε– μπορεί και να μην είχε άδικο.

Το μνημόνιο ήταν τόσο πυκνογραμμένο κι ασφυκτικό που μόνο η κατεπείγουσα ανάγκη χρηματοδότησης της οικονομίας του κράτους θα μπορούσε κατά κάποιον τρόπο να το δικαιολογήσει. Μέσα στις 64 σελίδες του νόμου 3845 του 2010 στηνόταν ένας Προκρούστιος μηχανισμός μέσω του οποίου η χώρα, στο όνομα της χρηματοδότησής της, αναλάμβανε εκατοντάδες δεσμεύσεις κι υποχρεώσεις για εφαρμογή περιοριστικών πολιτικών στη διοίκηση και την οικονομία.

Όση βούληση κι αν διέθετε η τότε κυβέρνηση ώστε να προωθήσει τις προβλεπόμενες μεταρρυθμίσεις κι αλλαγές, οι δεσμεύσεις και το χρονοδιάγραμμα ήταν τόσο περιοριστικά, που ουσιαστικά υπονόμευαν εκ προοιμίου την επιτυχία και την αποτελεσματική ολοκλήρωση της όποιας προσπάθειας. Πόσο μάλλον, όταν αναφέρονταν σε μια οικονομία και μια διοίκηση που κάθε άλλο παρά είχαν μάθει να λειτουργούν τηρώντας απαρέγκλιτους κανόνες κι είχαν εκπαιδευτεί για ν' ακολουθούν στοχοθεσίες και δείκτες απόδοσης. Η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν είχε την πολυτέλεια του χρόνου το 2010, αλλά δεν είχε και την άνεση των πολιτικών πρωτοβουλιών, εξαιτίας της καθολικής αντιπαράθεσης και του ξεσηκωμού σύσσωμης της τότε αντιπολίτευσης.

Σήμερα, όμως, μετά από πέντε χρόνια στο βαθύ τούνελ της κρίσης και με διαδοχικές εκλογές και κυβερνητικές εναλλαγές, για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – Αν.Ελ. τα δεδομένα τίθενται διαφορετικά. Αυτή κρατά κι ορίζει την τύχη της και την τύχη της χώρας στα χέρια της κυριολεκτικά. Διαθέτει την πολυτέλεια, όχι του χρόνου, ούτε της αμφισβήτησης των μνημονίων και της τρόικα, αλλά προπαντός ότι πλαισιώνεται κοινοβουλευτικά από πολιτικά κόμματα, που έχοντας «βιώσει στο πετσί τους» τι εστί διαχείριση της κρίσης, διαθέτουν –όπως τουλάχιστον διαφαίνεται από τις μέχρι σήμερα εκδηλώσεις τους– τη βούληση να συναινέσουν σε πολιτικές πρωτοβουλίες που θα στόχευαν στην προώθηση μεταρρυθμίσεων με θετικό πρόσημο για τη χώρα και θα διευκόλυναν ν’ απεμπλακεί επιτέλους από το βάρος των ασφυκτικών δανειακών της δεσμεύσεων, εξακολουθώντας απερίσπαστα την Ευρωπαϊκή της πορεία και προοπτική.

Η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα μπορεί να συγκεντρώνει το μέγιστο δυνατό της κοινωνικής αποδοχής εξαιτίας των εξαγγελιών και των υποσχέσεών της, εφόσον και ελκυστικές είναι και σημαντική ανακούφιση μπορούν να προσφέρουν, αν εξασφαλιστούν οι απαραίτητες για την υλοποίησή τους πιστώσεις. Μπορεί να συγκεντρώσει όμως και το μέγιστο δυνατό της στήριξης κι άλλων πολιτικών δυνάμεων, αν επιλέξει να προωθήσει αλλαγές και μεταρρυθμίσεις που έχει ανάγκη η χώρα, είναι συμφωνημένες με τους εταίρους και στοχεύουν στην αναδιοργάνωση του κράτους και τη βελτίωση λειτουργίας της δημοκρατίας και των θεσμών. Μπορεί να δημιουργήσει μέσω των πολιτικών της επιλογών και των αντίστοιχων νομοθετικών ρυθμίσεων μια ευρύτατα πολιτική και κοινωνική πλειοψηφία και συμμαχία, που θα επιτρέψει τη σταθεροποίηση της χώρας και την ανάκτηση της κλονισμένης της εμπιστοσύνης κι αξιοπιστίας.

Θα είναι κρίσιμο να μην αναλωθεί, μετά την αναμενόμενη συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους, κρίσιμος χρόνος για επικοινωνιακού τύπου κινήσεις και πρωτοβουλίες, αλλά να αξιοποιηθεί ταχύτατα για την προώθηση πολιτικών, που θα ευνοούν την αναζήτηση συναινετικών λύσεων και θα υποστηρίζουν την ανάπτυξη της χώρας, θα εξασφαλίζουν την κοινωνική δικαιοσύνη και θ’ αποκαθιστούν τη σχέση και την αντίληψη των πολιτών προς την Ευρώπη και τους θεσμούς της. Θα είναι κρίσιμο να επιδιωχθούν άμεσα και συστηματικά εκείνες οι επιλογές, που θ’ αποκαθιστούν τη διασπασμένη συνοχή της κοινωνίας και θα συντονίζουν το βηματισμό της στη βάση ενός κοινά αποδεκτού σκοπού κι ενός ευκρινούς και ξεκάθαρου οράματος για την ασφαλή μετάβασή της στο αύριο με ενότητα, ισότητα, δικαιοσύνη.

Μπορεί στην ευφορία και τον ενθουσιασμό των ημερών ο χρόνος να φαντάζει σχετικός ή και ατέλειωτος. Αν όμως η επίδρασή του υποεκτιμηθεί κι –αντίθετα– υπερεκτιμηθούν οι δυνατότητες της επικοινωνίας και της «νωπής εντολής», τότε μπορεί να σπαταληθεί άσκοπα και να έρθει ξαφνικά εκείνο το καλοκαιρινό πρωινό, που η αβεβαιότητα θα επιστρέψει κι όλος αυτός ο ενθουσιασμός κι η αισιοδοξία θα δώσουν μονομιάς τη θέση τους και πάλι στην απογοήτευση και την οργή με ό,τι αυτό μπορεί τότε να σημαίνει και να συνεπάγεται.

«Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει καλοκαίρι θα μυρίσει», λέει η παροιμία, αλλά, «από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα», λέει μια άλλη. Η κοινωνία μας κι η χώρα όλη ελπίζει, γιατί έτσι της υποσχέθηκαν κι έτσι πίστεψε, ότι αυτός είναι ο τελευταίος «μνημονιακός χειμώνας», ότι τα νομοσχέδια όλα είναι ήδη έτοιμα, αλίμονο αν έρθει η μέρα να διαπιστώσει και ν' αντιληφθεί, ότι το μνημόνιο δεν καταργείται, αλλά απλώς προς το παρόν πάει μόνο διακοπές.

Photo: Tattoos my