Το Ναύπλιο και το παραμύθι της ανάπτυξης.

Άμα θες να γλυκάνεις την πίκρα του κόσμου στη χειμαζόμενη απ’ την οικονομική κρίση χώρα, πάσαρέ του να πιπιλάει απ’ το πρωί ως το βράδυ την καραμέλα της ανάπτυξης και να ονειρεύεται Άραβες και Ρώσους μεγιστάνες έτοιμους να ρίξουν δισεκατομμύρια στην αγορά για συμβόλαια και μπίζνες ή Κινέζικους επενδυτικούς δράκους αποφασισμένους να ξεφορτώσουν εκατομμύρια κοντέινερς, που θα δώσουν καυτή αναπτυξιακή πνοή σε όλους σχεδόν τους τομείς της οικονομίας.

Κάπως έτσι η «ανάπτυξη» από δυναμική διαδικασία για το σύνολο της οικονομίας και της κοινωνίας, μετατρέπεται σ’ ένα τετριμμένο και προβλέψιμο επικοινωνιακό παραμύθι. Κάπως έτσι συνηθίζεται η «ίδια γεύση» και διαιωνίζεται το «εδώ είναι Ελλάδα». Κάπως έτσι η απογοήτευση γίνεται αγανάκτηση κι η ανασφάλεια εισιτήριο για την ξενιτιά. Κάπως έτσι τα «πακέτα διάσωσης» υποκαθιστούν τα «πακέτα επενδύσεων» και τα ΕΣΠΑ χρηματοδοτούν προγράμματα ανεργίας.

Αν κάτι έπρεπε να έχει διδάξει η οικονομική κρίση που μαστίζει επί τόσα χρόνια τη χώρα, ήταν ότι με τη λογική και τα εργαλεία που για δεκαετίες χειριστήκαμε και διαχειριστήκαμε τις αναπτυξιακές δυνατότητες της χώρας, όχι μόνο δεν επαρκούσαν πλέον για την ανελκύσουν από το βυθό της ύφεσης, αλλά τουναντίον τη συγκρατούν αγκυλωμένη και αγκυρωμένη σ’ ένα βορβορώδες και ασφυκτικά αντιαναπτυξιακό πυθμένα. Αν κάτι έπρεπε να έχει αλλάξει εκ βάθρων από την πρώτη στιγμή της κρίσης, ήταν το μοντέλο «αξιοποίησης» των κεφαλαίων και των πόρων της χώρας κι η πλήρης ανατροπή της αναπτυξιακής φιλοσοφίας του κράτους.

Προϋπόθεση για τις αναθεωρήσεις αυτές θα ήταν βεβαίως η συνειδητοποίηση από όλους τους αρμόδιους, ότι ο ρόλος του κράτους πλέον στον τομέα της ανάπτυξης έχει στρατηγικό-προγραμματικό χαρακτήρα και ως εκ τούτου πρέπει να περιοριστεί σε αμιγώς ρυθμιστικές και ελεγκτικές ενέργειες. Προϋπόθεση εξακολουθεί να είναι η ανάγκη να καθοριστούν με σαφήνεια, να ιεραρχηθούν με αντικειμενικότητα και να τηρηθούν με συνέπεια οι αναπτυξιακοί άξονες της χώρας για τα επόμενα χρόνια. Θα είναι ο τουρισμός; Θα είναι η μεταποίηση, η ελαφριά βιομηχανία, οι νέες τεχνολογίες, ο πολιτισμός ή η αγροτική παραγωγή;

Οι απαντήσεις στο ποιο και σε ποιο βαθμό, με ποια κριτήρια, με ποιους στόχους, με ποια διοικητική υποστήριξη και ποιους ελεγκτικούς μηχανισμούς, θα καθόριζαν και το πλαίσιο του νέου αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας. Θα δημιουργούσαν τις βάσεις για να τοποθετηθεί με σταθερότητα κι ασφάλεια η ισόρροπη ανάπτυξη αστικών κέντρων και περιφέρειας, θα εστίαζαν σε στόχους και θα μεγιστοποιούσαν τ’ αποτελέσματα τόσο των -ισχνών μεν αλλά πολύτιμων- πιστώσεων του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων, αλλά και των ευρωπαϊκών κονδυλίων. Θα εκλογίκευαν τον άναρχο κι αποσπασματικό τρόπο σχεδιασμού και υλοποίησης των δημόσιων έργων και θα πρόσφεραν υποδομές ζωτικής σημασίας και μακράς πνοής σε στρατηγικής σημασίας περιοχές της χώρας.

Υπ’ αυτή την έννοια, δεν είναι τυχαίο, ότι το έργο εκβάθυνσης του λιμανιού στο Ναύπλιο, αποφασίστηκε από το περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ μόλις στις 17 Ιουλίου 2013. Το Ναύπλιο, μια πόλη-προορισμός με πλούσιο ιστορικό παρελθόν, ενδιαφέρον παρόν και πολλά υποσχόμενο μέλλον, υποδέχεται σήμερα ελάχιστα κρουαζιερόπλοια και τουρίστες που αποβιβάζονται με λάντζες. Μια εν δυνάμει πόλη-είσοδος συναλλάγματος και εξαγωγής τουριστικού προϊόντος υψηλών προδιαγραφών, φυτοζωεί παραδομένη στις δάφνες του ένδοξου παρελθόντος, τους φραπέδες -ή, άντε, τα μοχίτο- του παραπαίοντος παρόντος και τις εξαγγελίες ενός άδηλου αύριο.

Δεν μπορείς ν’ αποφύγεις εν προκειμένω μια σύγκριση που πρόχειρα έρχεται στο μυαλό και αφορά κάποιο αντίστοιχο περιφερειακό λιμάνι στη γειτονική Τουρκία, το Κουσάντασι, που αποτελεί -ελέω Εφέσου- βασικό προορισμό της κρουαζιέρας στο Αιγαίο. Όσοι πρόλαβαν να το γνωρίσουν τη δεκαετία του ’80 ή του '90 ακόμα, θα θυμούνται την άσημη επαρχιακή κωμόπολη με το παζάρι και τους πλανόδιους πωλητές. Η εξέλιξή του τα χρόνια που ακολούθησαν το έχουν μετατρέψει σ’ ένα σύγχρονο παραθαλάσσιο θέρετρο και λιμάνι, που εξυπηρετεί καθημερινά δεκάδες κρουαζιερόπλοια, με υποδομές, εγκαταστάσεις, υπηρεσίες, που δεν θυμίζει σε τίποτε το ψαροχώρι του παρελθόντος, πλην της διαχυτικότητας και της εγκαρδιότητας των... «μπατζανάκηδων» εμπόρων που συναντάς από το πρώτο κιόλας βήμα από την έξοδό σου στην αγορά.

Ο Πούτιν ξέρει καλά τι λέει κι όσοι έσπευσαν ν' αποδώσουν τη δήλωσή του αποκλειστικά σε πικρίες ή σκοπιμότητες, είναι προφανές ότι το μόνο που θέλησαν να δουν στη δήλωσή του, ήταν η άλλη, εύκολη και δια πάσαν νόσον, επικοινωνιακή μας καραμέλα, η συνωμοσιολογία σε βάρος της χώρας κι ο συστηματικά υποκινούμενος τάχα διεθνής κατατρεγμός κι υπονόμευσή της. Οι μόνοι που είμαστε σε θέση να υπονομεύουμε τη χώρα και να την κρατάμε καθηλωμένη στο αναπηρικό καρότσι της αναξιοπιστίας, της ανέχειας και της μιζέριας είμαστε εμείς οι ίδιοι, πατριώτες. Εμείς διαμορφώνουμε τους όρους και καθορίζουμε τα πλαίσια. Εμείς είμαστε κι εκείνοι που μπορούμε να της δώσουμε την ώθηση και τη δύναμη να ορθοποδήσει και να επιστρέψει με το κεφάλι ψηλά στη θέση που μπορεί και της αξίζει.

Αν κάποιοι με πρόφαση και πρόσχημα τα μνημόνια, τις τρόικες και τα ΔΝΤ επιχειρούν να καλύψουν τα λάθη, τις παραλήψεις και τις ανεπάρκειές τους ή να προετοιμάσουν μια εύκολη κι ανέξοδη δίοδο για το ρεσάλτο στην εξουσία, το μόνο που επιτυγχάνουν με τους μύθους και τα παραμύθια τους, είναι να φέρουν πιο κοντά στη ζωή μας, αντί για το «δράκο» της ανάπτυξης και της προόδου, τον αιμοβόρο δράκο της διχόνοιας και του μίσους κι αυτό το παραμύθι μόνο με το «ζήσανε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα» δεν θα τελειώσει. 

Foto: Ναύπλιο