Μετά την "έντιμη συμφωνία".

Πού θα «κάτσει» άραγε ο ΦΠΑ; Θα μπει «πράσινος φόρος» στα παλιά αυτοκίνητα; Θα πληρώσουν τα χρέη τους οι «ολιγάρχες»; Θα μειωθούν οι επικουρικές; Θα πληρωθούν μισθοί και συντάξεις;

Ανάμεσα σ’ αυτά τα ερωτήματα κινείται μονότονα η επικαιρότητα τους τελευταίους μήνες. Λίγο καιρό πριν κάποια ανάλογα ερωτήματα μας βασάνιζαν. Έτσι κινείται μονότονα η καθημερινότητα και κυλά εξοργιστικά απελπιστικά η ζωή για τους πολλούς τα τελευταία χρόνια, τα χρόνια των δανειακών συμβάσεων και των μηχανισμών στήριξης. Πάλλεται ανάμεσα σε μειώσεις και περικοπές, σε δόσεις και τοκοχρεολύσια, σε ματαιώσεις κι ανατροπές, σε αγωνίες και διλήμματα.

Για το μόνο που δεν γίνεται λόγος και συζήτηση, ούτε κιχ δεν ακούγεται, είναι για το μέλλον. Αυτό «το μέλλον» που το αποθεώναμε επί σειρά ετών και το φανταζόμασταν λαμπερό και ευοίωνο, ανέφελο και πλουσιοπάροχο. Αυτό «το μέλλον» που στεκόμαστε τώρα πάνω στα κονιορτοποιημένα συντρίμμια του και μαλλιοτραβιόμαστε, βριζόμαστε, καταριόμαστε και διαπληκτιζόμαστε οι μεν με τους δε, τρώμε τις σάρκες μας ολημερίς μεταξύ μας, αλλά τσιμουδιά δεν βγάζουμε για το πώς μπορούμε να του ξαναδώσουμε σάρκα και οστά, πώς θα πάρει και πάλι υπόσταση και πνοή, πώς θα το ξαναστήσουμε δημιουργικό κι ελπιδοφόρο πάνω σε γερές βάσεις.

Μερόνυχτα συζητούν αρμόδιοι και μη για συμφωνίες και μέτρα, για χρέη και φόρους. Καταναλώνουν άπειρες ώρες για συζητήσεις του τίποτα, για κουβέντες και λόγια του αέρα. Εκφοβίζουν και παραπλανούν, καθυστερούν και χρονοτριβούν αναλισκόμενοι σε αναζητήσεις εγχώριων κι αλλοδαπών εχθρών, ύπουλων συμφερόντων και υποχθόνιων συνωμοσιών. Χάνουν και χάνονται στους δαιδαλώδεις υπολογισμούς της κομματικής ιδιοτέλειας δίχως καμιά αναφορά στο μέλλον και στο ξεπέρασμα της κρίσης. Καταναλώνουν επικοινωνιακά το σήμερα και υποθηκεύουν μέρα τη μέρα την προοπτική της ανάκαμψης και της αποκατάστασης των συνεπειών της κρίσης. Σκιαμαχούν σ’ έναν ιδιότυπο εμφύλιο διακινδυνεύοντας την Ευρωπαϊκή προοπτική  της χώρας, ρισκάροντας το ίδιο της το μέλλον.

Αν κάτι έχει λείψει όλα αυτά τα χρόνια της κατάρρευσης και της μελαγχολίας είναι η αδυναμία να διατυπωθεί ένα χειροπιαστό, συγκροτημένο κι υλοποιήσιμο σχέδιο για το μέλλον αυτού του τόπου. Λες και μετά την εφαρμογή των περιοριστικών πολιτικών και των μνημονίων εξαφανίστηκαν οι απόψεις και στέρεψαν οι ιδέες. Σκόρπιες γνώμες βλέπουν πού και πού το φως της δημοσιότητας, σχόλια διατυπώνονται κι εξαγγελίες παροχών βαφτίζονται προγράμματα, αλλά επί της ουσίας καμιά συζήτηση σοβαρή δεν γίνεται για το τι θα γίνει με το μέλλον της χώρας, πώς σκοπεύουν οι πολιτικοί μας ταγοί να εξασφαλίζουν την προοπτική του λαού και ν’ αναπτύξουν τις, ούτως ή άλλως υπαρκτές, δυνατότητες και δυνάμεις της κοινωνίας μας.

Θα μου πεις, εύστοχα σχολιάζοντας, ότι εδώ καλά – καλά δεν ξέρουμε τις μας ξημερώνει με το νόμισμα και την τύχη της χώρας κι εσύ θες σχέδια και προγράμματα ανάπτυξης; Σωστά. Αλλά η παραγωγική διάρθρωση της χώρας, η υποδομές της, ο πλούτος της, οι κοινωνικές της υπηρεσίες, η παιδεία κι ένα σωρό άλλα από τα θέματα της πολιτικής και της διακυβέρνησης είναι άμεσα συναρτημένα με την αδυναμία που παρατηρείται να υπάρξει μια οργανωμένη και σταθερή πορεία για την έξοδο από τον φαύλο κύκλο της οικονομικής κρίσης. Τα φορτώσαμε όλα στη «λάθος συνταγή», στο «τοξικό μίγμα». Στους «τοκογλύφους» και στους ξένους και τελειώσαμε. Τελειώσαμε;

Όχι.

Μ’ αυτά και μ’ αυτά ανοίξαμε κι εξακολουθούμε να βασανιζόμαστε και να σερνόμαστε στα αδιέξοδα των περικοπών, της φορολόγησης, των χρεών και των τόκων, της στάσης πληρωμών και των κινημάτων «δεν πληρώνω». Μ’ αυτά υποθηκεύσαμε την αξιοπιστία της χώρας, τη μεταξύ μας εμπιστοσύνη, το μέλλον της χώρας, το μέλλον μας και το μέλλον των παιδιών μας. Τώρα πάμε για μια από τα ίδια. Τέσσερις μήνες το παλεύουμε για μιαν «έντιμη συμφωνία». Όση εντιμότητα κι αν διαθέτει όμως, το μόνο σίγουρο είναι ότι και πάλι θα την πληρώσουν –όσο αντέχουν ακόμα– τα γνωστά και διαχρονικά υποζύγια των υποχρεώσεων του κράτους, οι έντιμοι κι ειλικρινείς φορολογούμενοι, εκείνοι που δεν μπλέκουν τον πατριωτισμό με την κομματική τους ταυτότητα, τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα ως πολίτες. Ε, και; Τελειώσαμε;

Όχι, ασφαλώς, όχι.

Για να τελειώσουμε –και να τελειώνουμε– απαιτείται «κατάπαυση του πυρός», να πέσουν οι τόνοι της αντιπαράθεσης και να ξεκινήσουν οι διεργασίες για μιαν ευρύτατη πολιτική συνεννόηση και συνεργασία με βάση την εκπόνηση ενός μακρόπνοου σχεδίου αναδιάρθρωσης του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Αυτού του μοντέλου που πρώτοι εμείς –όπως έχει ειπωθεί εκατοντάδες φορές– έπρεπε να έχουμε έγκαιρα επεξεργαστεί. Χρειάζεται επειγόντως, και παράλληλα με την υλοποίηση της συμφωνίας, να εφαρμοστούν εκείνες οι πολιτικές, που θα διευκολύνουν την απεξάρτηση της χώρας από τον ασφυκτικό κρατικό γραφειοκρατικό εναγκαλισμό –βλέπε στραγγαλισμό– και την απελευθέρωση του πολιτικού συστήματος και της κοινωνίας από αγκυλώσεις, εξαρτήσεις κι ιδεοληψίες δεκαετιών.

Είναι εκ των ων ουκ άνευ να ξαναβρούμε τα λογικά μας, μήπως και κατορθώσουμε σχετικά σύντομα να ξαναβρούμε και τον εαυτό μας. Θα είναι κέρδος χρόνου, πολύτιμου χρόνου απ’ αυτόν που επιπόλαια ξοδέψαμε κι εξακολουθούμε απερίσκεπτα ακόμα και τώρα να σκορπάμε, οι διεργασίες αυτές να ξεκινήσουν ταυτόχρονα, μέσα κι έξω απ’ τη Βουλή, με τη νέα συμφωνία. Η περιβόητη και πολυπόθητη νέα συμφωνία καμιάν αξία και νόημα δεν θα έχει αν δεν συνδυαστεί και με την απόφαση να ξαναφτιάξουμε τη χώρα που ζούμε. Γιατί η χώρα δεν θα ξαναβρεί τους κανονικούς της ρυθμούς, ούτε η εμπιστοσύνη κι η αισιοδοξία θα επιστρέψουν, όσες συμφωνίες κι αν γίνουν με τους ξένους.

Την ελπίδα στην Ελλάδα και την ανάπτυξή της, μόνο μια συμφωνία μπορεί να τη φέρει, να την επιβάλει και να τη στεριώσει κι αυτή δεν είναι άλλη απ’ τη συμφωνία και τη συνεννόηση πρώτ’ απ’ όλα των ντόπιων.